Ονομασία του Συνοικισμού

 

Η ονομασία του Συνοικισμού «Λαζοχώρι» δόθηκε από τον εκ­πρόσωπο του Εποικισμού Πιπίνο Βαρακλή.

Τότε συνέβηκε και το εξής περιστατικό: Κάθε πατριαρχική οικο­γένεια ήθελε επίμονα να δώσει στον οικισμό το όνομα του δικού της χωριού. Για μια στιγμή άρχισαν να οξύνονται τα πνεύματα, οπότε πήρε το λόγο ο εκπρόσωπος του εποικισμού, ο οποίος, για να τους συμβιβάσει, τους είπε:

«Τι μαλώνετε για την ονομασία; Αφού είστε όλοι Λαζοί, ας ονο­μάσουμε το συνοικισμό Λαζοχώρι». Έτσι και έγινε. Δυστυχώς από ιστορική άγνοια και από παραξήγηση της σημασίας της λέξης «Λα­ζοί», δέχτηκαν όλοι τους, χωρίς αντίδραση, την ξένη αυτή ονομασία

Λαζοί και Έλληνες του Πόντου

Αποτελεί ασυγχώρητη ιστορική άγνοια να ταυτίζονται οι Έλλη­νες του Πόντου και οι Λαζοί, γιατί μεταξύ τους δεν υπάρχει καμιά εθνολογική σχέση. Οι Λαζοί είναι ένα μικρό εθνάριο με 150.000 κατοίκους, περίπου, και έλκουν την καταγωγή τους από τα διάφορα έθνη του Καυκάσου, όπως των Μιγγρέλων, Ιβήρων. Απαζάδων, Κιρκασίων. Οι Λαζοί χρησιμοποιούν το τουρκικό αλφάβητο και η γλώσσα τους συγγενεύει με την ιβηρική. Έχουν δικά τους ήθη και έθιμα και ουδέποτε υποστήριξαν ότι είναι Έλληνες, γιατί γνώριζαν ότι αποτελούν ξεχωριστό έθνος. Το ίδιο όμως δεν συνέβαινε με τους Πόντιους, που σε κάθε ευκαιρία τόνιζαν την ελληνική τους καταγωγή και αισθάνονταν γι' αυτό μεγάλη περηφάνεια. Αποκαλούσαν τον εαυτό τους Τραντέλληνους, δηλαδή τριάντα φορές Έλληνες ή Δρακέλλενους, δηλαδή δράκοι Έλληνες.

Ο Ηρόδοτος θεωρεί τους Λαζούς ως υπολείμματα του στρατού του Φαραώ Σέσωτρις, που είχε φθάσει κάποτε μέχρι την Κολχίδα. Οι «Μύριοι» του Ξενοφώντα στην κάθοδο τους στην Τραπεζούντα δέ­χτηκαν πολλές εχθρικές επιθέσεις από τους Λαζούς. Αντίθετα οι Έλ­ληνες της Τραπεζούντας τους φιλοξένησαν.

Ο λαογράφος του Πόντου Γεώργιος Κανδηλάπτης γράφει για τους Λαζούς τα εξής: «...Οι Λαζοί με την ιδίαν αυτών εθνικότητα, ιδίαν γλώσσαν, ίδια ήθη και έθιμα, ουδεμίαν σχέσιν έχουν μεθ' ημών των Ποντίων Ελλήνων και αυτών των Τούρκων. Και πολλάς παρέσχον ούτοι εις την τουρκικήν κυβέρνησιν ανωμαλίας και ταραχάς επιδιώκοντες το ίδιον συμφέρον των, διαφεύγοντες ως εκ του ορεινού και απροσίτου εδάφους των πάσαν κατ' αυτών καταδίωξιν. Αισχροί συμφεροντολόγοι και καιροσκόποι, κατά τας περιστάσεις εγένοντο πει­θήνια τυφλά όργανα των κατά καιρούς σωβινιστικών αρχών...»

Τη διαφορά μεταξύ των Ποντίων και των Λαζών τη γνώριζαν και οι Τούρκοι οι οποίοι αποκαλούσαν τους μεν Πόντιους Ρωμίους, ενώ τους Λαζούς, Λαζ ή Λάζογλου και τη χώρα τους Λαζιστάν.

Το Λαζιστάν βρίσκεται στο νότιο τμήμα της χώρας των αρχαίων Κόλχων και εκτείνεται κατά μήκος της παραλίας του Ανατολικού Πόντου.

Στους χρόνους της Ρωμαϊκής εισβολής, η χώρα των Λαζών ανήκε ττην κατοχή του Μ. Μιθριδάτη και την κυβερνούσε ο δευτερότοκος γιος του Μαχάρους. Μετά την ήττα του Μιθριδάτη από τον Πομπήιο τo Λαζιστάν έγινε ρωμαϊκή επαρχία και συμπεριλήφθηκε στο κράτος του Πόντου. Αργότερα περιήλθε στην κηδεμονία των Περσών. Οι χρονογράφοι της βυζαντινής αυτοκρατορίας αναφέρουν ότι οι Λαζοί δυσφόρησαν με τους Πέρσες και ζήτησαν την προστασία των Βυζαν­τινών. Ο Ιουστινιανός ανταποκρίθηκε στο αίτημα των Λαζών και διέθεσε άντρες για τη φρούρηση της χώρας, ενώ παράλληλα έχτισε και οχυρωματικά έργα και πόλη που την ονόμασε Πέτρα και την χρησιμοποίησε για στρατηγείο του. Η κακή διοίκηση του Βυζαντινού Επιτρόπου της Πέτρας, προκάλεσε την εξέγερση των κατοίκων. Το γεγονός αυτό το εκμεταλλεύτηκε ο Πέρσης βασιλέας Χορσόης ο Α'. που κατέλαβε τη χώρα και κυρίευσε την Πέτρα. Τότε οι Ααζοί ζήτη­σαν πάλι τη βοήθεια των Βυζαντινών. Τα στρατεύματα των Βυζαντι­νών απελευθέρωσαν τη χώρα από τους Πέρσες. Οι Ααζοί του 541 μ.Χ. ασπάστηκαν τον Χριστιανισμό. Αποδείχτηκε όμως αργότερα, πως ο ομαδικός εκχριστιανισμός τους απέβλεπε σε υλικά και μόνο συμφέ­ροντα, γιατί με την πρώτη ευκαιρία επέστρεψαν στον ισλαμισμό και συμμάχησαν με τους Πέρσες. Στα χρόνια της τουρκικής σκλαβιάς και ως τον ξεριζωμό του ποντιακού ελληνισμού, οι Λαζοί υπήρξαν οι πιο στυγνοί εγκληματίες για τα απάνθρωπα κακουργήματα τους σε βάρος των Ποντίων. Ο αιμοσταγής αρχηγός των τσετέδικων τμημάτων των Λαζών, Τοπάλ Οσμάν, υπήρξε ο αρχιτέκτονας της σφαγής των Πον­τίων Ελλήνων και των Αρμενίων. Το αν συνέβηκε να ζουν οι αισχροί συμφεροντολόγοι και καιροσκόποι Λαζοί στην περιοχή του Πόντου, αυτό δεν σημαίνει πως είναι Έλληνες και μάλιστα με εθνική συνεί­δηση.

Η ατυχής έκδοση του δίσκου περί «ζη ζη και μας είπανε Λαζοί» είχε σαν αποτέλεσμα να συγκεντρωθούν, με αγανάχτηση, στις 6 Οκτωβρίου I 968 σε κοινή σύσκεψη τα ποντιακά σωματεία της Θεσ/νίκης και ύστερα από εμπεριστατωμένη διαλογική συζήτηση συνέτα­ξαν υπόμνημα προς το Υπουργείο  Προεδρίας, με τo oπoiο ζήτησαν ζ την απαγόρευση της κυκλοφορίας του δίσκου. Το Υπουργείο με την υπ'αριθμ. 54166/13346/23-11- 68 απόφαση του διέταξε την καταστροφή του δίσκου. Η απόφαση αυτή κοινοποιήθηκε  σε όλες τις αρμόδιες αρχές του κράτους. Καμιά σχέση, λοιπόν, δεν έχουν οι ληστές Λαζοί με τον ευγενή ποντιακό ελληνισμό. Το να αποκαλείται, έστω και από έγνοια, ο Πόντιος Λαζός, αποτελεί βλασφημία φοβερή για την εθνική τιμή του ποντιακού ελληνισμού. Στο σημείο αυτό παρακαλώ τους νέους του «Λαζοχωρίου» Βέροιας να σπεύσουν το γρηγορότερο και να απαλλάξουν τον ωραίο Συνοικισμό μας από την ξενική ονομασία Λαζοχώρι. Η διατήρηση της ονομασίας αυτής αποτελεί μαύρη κηλίδα στην μνήμη των αείμνηστων αγνών ιδρυτών του Συνοικισμού μας.

Οι οικιστές του Συνοικισμού Λαζοχωρίου

Οικιστές θεωρούνται:

1. Χατζηγεωργίου Αμανάτιος (Καρυδάς),με τη γυναίκα του Μάρθα.

2. Χατζηγεωργίου Γεώργιος, με τα παιδιά του Ιωάννη, Πηνελόπη και Σοφία.

3. Χατζηγεωργίου Λάζαρος, με τη γυναίκα του Αναστασία.

4. Χατζηγεωργίου Φώτιος, με τη γυναίκα του Σουζάνα.

5. Χατζηγεωργίου Παύλος, (Κουτσάβας), με τη γυναίκα του Ησαΐα (Τσαγκαλίνα), το γιο του Γεώργιο και τη νύφη του Ευφροσύνη.

6. Χατζηγεωργίου Ιορδάνης, με τη γυναίκα του Άννα.

7. Πετρίδης Κωνσταντίνος (Νεμνές), με τη γυναίκα του Ανατολή (Τόλη) και το γιο του Θεόδωρο (Παλόζ).

8. Τσιπουρίδης Παναγιώτης (Παπαπανάτας), με την παπαδιά του Κυριακή, και τα αδέρφια του Θεόδωρο, Χαράλαμπο και Γρηγόριο.

9. Αμανατίδης Ευστάθιος (Κάκον), με τη γυναίκα του Βαρβάρα και τον αδερφό του Γεώργιο.

10. Αμανατίδης Κωσταντίνος, με τη γυναίκα του Βαρβάρα.

11. Αμανατίδης Ματθαίος,   με τη γυναίκα του Παρθένα.

12. Παπασάβθας Παύλος.

13. Παπαστέφανος Αντώνιος (Γαράσαβθας), με τη γυναίκα του Σοφία και τις κόρες του Ησαΐα και Χρυσή.

14. Τσαπακίδης Κων/νος (Κώτας) με τη γυναίκα του Σοφία και τα αδέλφια του Χαράλαμπο (Ζαγκίν ίς), Τριαντάφυλλο (Κιαρκίλτς), Ευθυμία και Ελισάβετ.

1 5. Τσιπουρίδης Κωσταντίνος (Τσιπούρτς), με το γιο του Γρηγόριο.

16. Σαββίδης Κυριάκος (Ρέσον), με τη γυναίκα του Αλεξάνδρα.

17. Γουλσουζιάδης ΙΙαναγιώτης (Παντούξ), με τη γυναίκα του Ανα­στασία (Κάστανα).

1 Χ. Τσιτλακίδης Αναστάσιος (Τσιτλάχς), με τη γυναίκα του Μακρινά

και τα παιδιά του Κωσταντίνο και Ειρήνη.

19. Τσιτλακίδης Χαράλαμπος, με τη γυναίκα του Ελισάβετ (Φίλα).

20. I Ιαυλίδης Ευθύμιος, με τη γυναίκα του Σουμέλα (Καμέτζα) και τα παιδιά του Στέφανο και Μάρθα.

2 Ε Παυλίδης Αβραάμ, με τη γυναίκα του Μακρινά.

22. ΙΙαυλίδης Γρηγόριος (Γοργορίκας), με τη γυναίκα του Σοφία.

23. Ιωαννίδης Αλέξανδρος (Πήλαγας), με τη γυναίκα του Κυριακή και τα παιδιά του Ευστάθιο και Κωνσταντίνο.

24. Χρυσανθίδης Χρήστος (Τσιντάρς), με τη γυναίκα του Χριστίνα.

25. Χατζηλαζάρου Γεώργιος (Τόπρον), με τη γυναίκα του Ναταλία.

26. Αντώνιος Μελετίδης(Παπάς), με τη γυναίκα του Αναστασία (Παπαδία).

27. Ευθυμιάδης Ευθύμιος (Χεχούμτς), με τη γυναίκα του Παρθένα (Φουσίκα) και τα παιδιά του Θεόδωρο, Χρήστο, Συμέλα και Mαρία.

28. Ευθυμιάδης Γεώργιος (Γάτιπλης), με τη γυναίκα του Κυριακή και τα παιδιά τον Χαράλαμπο, Αναστάσιο, Αικατερίνη και Τριαντά­φυλλο.

29. Ουφαϊδης Λάζαρος.

30 Πετρίδης Παύλος (Γαράπαυλον - Ατζάμς), με τη θυγατέρα του

Δέσποινα.

31 Γουλσουζιάδης Χαράλαμπος.

32.Πετρίδης  Νικόλαος (Πασέσας), μι: τη γυναίκα του Δέσποινα.

 33.Πετρίδης Ηλίας

34. Πετρίδης Ιωάννης

35.Πετρίδης Συμεών.

36. Τσακρίδης| Σάββας (Τσαχύρσαθθας), με τα παιδιά του Δημήτριο

Ιωσηφ (Δέσκαλον) και Μελέτιο.

37 Ιωσηφίδης Κωνσταντίνος  (Παικιάρτς), με τη γυναίκα του Αρχόντζα  και την κόρη του Σοφία

38. Ιωακειμίδης Θεόδωρος (Τσαούς), με τη γυναίκα του Ελένη.

39. Βαρύτιμος Θεόδωρος, με τη γυναίκα του Ευθυμία.

40. Παλτατσίδης Ματθαίος.

41. Πετρίδης Λάζαρος, με τη γυναίκα του Φωτεινή.

42. Ευθυμιάδης Θεόδωρος (Ρακανάς).

43. Πολατίδου Σουζάνα (Χαλατσάββα).

Στη συνέχεια και μετά το 1924, εγκαταστάθηκαν στο Συνοικισμό οι Ορφανίδης Ηλίας, Βαρύτιμος Νικηφόρος, Ζαχαριάδης Βασίλειος, Ταραμονλής Αντώνιος, Καρσανίδης Ιωσήφ και Τσουβελεκίδης Θω­μάς.

Στα πρώτα χρόνια της ζωής του Συνοικισμού τα σπίτια χτίζονταν με καλάμια και λάσπη ή με πληθιά και ήταν ισόγεια. Αργότερα άρχι­ζαν να χτίζονται από πέτρα και τούβλα. Κάθε σπίτι είχε στην αυλή του ένα σταύλο, μια αχυρώνα, ένα κοτέτσι, ένα υπόστεγο, και απαραίτητα, ένα φούρνο. Επίσης στην αυλή γινόταν ο αλωνισμός των σιτηρών με το τουκάν. Ο γύρος στο αλώνι με το τουκάν ήταν η πιο μεγάλη χαρά των παιδιών. Ο Συνοικισμός ήταν χωρισμένος σε διάφορες γειτονιές (μαχαλάδες), όπως των Τσιπουράντων, Πετράντων, Καρσλήδων,Κα­ρυδάντων, Τσιτλαχάντων κ.λ.π.

Το Λαζοχώρι

 Το Λαζοχώρι είναι ένας μικρός ποντιακός οικισμός με 60 περίπου οικογένειες. Απέχει από τη Βέροια τέσσερα χιλιόμετρα.

Οι κάτοικοι του προέρχονται από τα μαρτυρικά χωριά Κοφτεπέ, Γάτιπλη του Απές του Πόντου και από το Μέτσιλη και το Ποσίκ του Καρς.

Ξεριζωμένοι από τις προγονικές τους εστίες με τη ψυχή στο στόμα και έπειτα από πολλές περιπλανήσεις και περιπέτειες εγκατα­στάθηκαν προσωρινά σε διάφορα μέρη της ελεύθερης Ελλάδας.

Οι περισσότερες οικογένειες εγκαταστάθηκαν σε χωριά του Σι­δηροκάστρου, στον Προμηθέα Βέροιας, στον Κοπανό Νάουσας και αλλού.

Οι οικογένειες που εγκαταστάθηκαν στα χωριά του Σιδηροκά­στρου, ύστερα από παραμονή 3-4 μηνών πήραν απόφαση να αναζη­τήσουν νέο τόπο πιο κατάλληλο και πιο ήσυχο. Έστειλαν μια επι­τροπή από τους Κεχαΐδη Γεώργιο και Αναστάσιο Αναστασίου, για να γυρίσουν διάφορες περιοχές και να διαλέξουν την καλύτερη. Μετά από δέκα μέρες η επιτροπή κατέληξε στη Βέροια, όπου διάλεξε σαν τις πιο καλύτερες τη Μούσταλη και το Ταραμώνι (Ταχαροχώρι). Έτσι, οι οικογένειες των Καρυδάντων εγκαταστάθηκαν στη Μούσταλη και των Τσιπουράντων στο Ταραμώνι. 

Οι αχερώνες, οι σταύλοι, οι αποθή­κες, τα υπόστεγα και οι σκηνές αποτέλεσαν τις νέες κατοικίες των ξεριζωμένων Ποντίων. Και στα δυο αυτά χωριά δεν μπόρεσαν να ριζώσουν. Θέλησαν να αποχτήσουν δική τους γη, δικό τους χωριό. Δυο τοποθεσίες προσφέρονταν για να εγκατασταθούν μόνιμα. Η μια ήταν η περιοχή του σημερινού Εργοχωρίου (Βέροιας) και η άλλη η τωρινή θέση του Συνοικισμού, που τότε ονομαζόταν «Μεράς» και ήταν ένας απέραντος βοσκότοπος στο μεγαλύτερο του μέρος.

Λένε πως η έκταση του Μερά, ανήκε πρώτα σε κάποια τουρκάλα (χανούμισσα), η οποία τη δώρησε στους κατοίκους της Βέροιας, για να βοσκήσουν να ζώα τους. Οι δυο αυτές τοποθεσίες είχαν γίνει αφορμή διένεξης μεταξύ των οικογενειών, που χωρίστηκαν σε δυο μερίδες. Η μια θεωρούσε καλύτερη τοποθεσία για την ίδρυση του συνοικισμού τη θέση του Εργοχωρίου, ενώ η άλλη προτιμούσε την τοποθεσία του Μερά.

Τελικά επικράτησε η άποψη των Καρυδάντων. Το Μάη του 1914 στήθηκε η πρώτη καλύβα των Καρυδάντων, που αποτέλεσε την απαρχή της ίδρυσης του Συνοικισμού. Η μια μετά την άλλη έφθαναν οι διάφορες οικογένειες από το Μούσταλη, Ταραμώνι και Προμηθέα, για να ολοκληρώσουν τη μορφή του Συνοικισμού, που στήθηκε μέσα στα χρόνια 1914- 1924.

Καφέ - ψησταριά του Γούλη

Σημείο αναφοράς στο χωρίο το καφέ-ψησταριά του Γούλη.

Όλα στα κάρβουνα

Ιδιοκτησία Κυριακής Θ. Καρσανίδου 


Διεύθυνση: Γούλης Καρσανίδης

τηλ. 23310-24806

Παντοπωλείο ο "Ζίκος"

ΕΕΕΕΚ Βέροιας

ΕΕΕΕΚ Βέροιας 

Διεύθυνση: Λαζοχώρι Βέροια 59100 Τηλέφωνο: 23310-71833 Fax: 23310-71833 Email: eeeekima@otenet.gr (προσωρινό) Διευθυντής: Καγκελίδου Παρθενόπη

 

Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου

Το πάρκο του χωριού

Το πάρκο του χωριού

Πρωτομαγιά στον Σύλλογο ΙΙ

Πρωτομαγιά στον Σύλλογο

Η πρώτη επίσημη του ιστολογίου ξεκινά με τον εορτασμό της Πρωτομαγιάς στα γραφεία του Πολιτιστικού συλλόγου Λαζοχωρίου "Η ΑΘΗΝΑ"

 Με χορό και τραγούδι ΕΝΑΝΤΙΑ στο ΜΝΗΜΟΝΙΟ ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς 2011